Τι πραγματικά πρέπει να γνωρίζουν οι νέοι κηδεμόνες σκύλων :
Πόσες φορές έχετε δει νέους κηδεμόνες σκύλων να αγοράζουν ή ακόμα καλύτερα να υιοθετούν ένα καινούριο μέλος της οικογένειας και παρόλα αυτά να μην αφιερώνουν χρόνο να διδάξουν στο σκυλί τους συμπεριφορές, σκεφτόμενοι πως το σκυλί θα τα μάθει όλα από μόνο του..; Ομοίως, κάποιοι άλλοι κηδεμόνες σκύλων θα επιλέξουν να εκπαιδεύσουν τον σκύλο τους από μόνοι τους χρησιμοποιώντας την μέθοδο ‘’ ότι λειτουργεί’’. Είναι όμως αυτή η προσέγγιση καλύτερη;
Η δουλειά ενός επαγγελματία εκπαιδευτή είναι να μπορεί να αντιληφθεί τι μπορεί να λειτουργήσει σε κάθε κηδεμόνα μαζί με τον σκύλο του. Η διαφορά μεταξύ του να πάρετε την απόφαση να εκπαιδεύσετε μόνοι σας τον σκύλο σας και του να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία εκπαιδευτή, είναι πως ο εκπαιδευτής είναι σε θέση να διαβάσει την συμπεριφορά του σκύλου σας και να καθορίσει τον καλύτερο τρόπο προσέγγισης με βάση τον συγκεκριμένο χαρακτήρα. Αν εκπαιδεύσετε τον σκύλο σας μόνοι σας, είναι ανάγκη να μπορείτε να καταλάβετε κάποιες βασικές αρχές της εκπαίδευσης προκειμένου να επιλέξετε την πιο κατάλληλη και αποτελεσματική μέθοδο εκπαίδευσης για τον σκύλο σας.
Η μέθοδος ‘’ότι λειτουργεί ‘’ δεν μπορεί να δουλέψει σε ένα κουτάβι
Παρά τις διαφορετικές απόψεις που κυκλοφορούν, σχεδόν κάθε εκπαιδευτής σκύλων θα σας βεβαιώσει πως η θετική ενίσχυση είναι ο μόνος τρόπος για να εκπαιδεύσεις ένα κουτάβι. Πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων δεν γνωρίζουν σχετικά με την εκπαίδευση βάση της θετικής ενίσχυσης και υπάρχουν δυο δημοφιλής τρόποι στην προσέγγιση ‘’ότι λειτουργεί’’ που χρησιμοποιείται από τους νέους κηδεμόνες σκύλων.
Η πρώτη και πιο δημοφιλής επιλογή- ο φόβος. Είναι πολύ πιθανό οι νέοι κηδεμόνες να τρομάξουν το κουτάβι τους με την πρόθεση να κάνει αυτό που οι ίδιοι θέλουν να κάνει. Με την μέθοδο αυτή, το μόνο που θα καταφέρουν είναι να μάθουν τον σκύλο να ζει μια ζωή μέσα στο άγχος και την δυσπιστία. Η μέθοδος της αρνητικής ενίσχυσης έχει αποδειχθεί πως σπάνια λειτουργεί και πως ο ιδιοκτήτης που χρησιμοποιεί μεθόδους εκφοβισμού μειώνει την ικανότητα του σκύλου του να μπορεί να μάθει καινούρια πράγματα και να μπορεί να αποκτήσει αυτοπεποίθηση, αυξάνοντας έτσι το άγχος, τη σύγχυση, την επιθετικότητα ακόμη και τη κατάθλιψη ή τον αυτοτραυματισμό.
Από την άλλη, ένας κηδεμόνας μπορεί να κατακλύσει τον σκύλο του με αγάπη και στοργή και ποτέ να μην του θέσει κανόνες και όρια. Αυτή η τακτική έχει επίσης τα δικά της προβλήματα, διότι οι σκύλοι που ζουν χωρίς σειρά και ρουτίνα αναπτύσσουν άλλα θέματα συμπεριφοράς στην πορεία. Αρκετά συχνά συναντώ πελάτες που αφήνουν ανεξέλεγκτο το κουτάβι τους απλά και μόνο επειδή είναι ακόμη μικρό και… γλυκούλικο. Μεγαλώνοντας όμως αυτό το κουτάβι, θα γίνει ένας εκτός ελέγχου σκύλος ( ίσως και μεγαλόσωμος) και τότε οι ιδιοκτήτες είναι που δεν ξέρουν τι να κάνουν.
Το πώς θα ξεκινήσετε την εκπαίδευση του σκύλου σας έχει μεγάλη σημασία. Κατά την εκπαίδευση του σκύλου σας χρησιμοποιήστε τεχνικές που έχουν αποδειχθεί πως φέρουν αποτελέσματα. Επιβραβεύστε το κουτάβι σας όταν κάνει κάτι σωστό έτσι ώστε να ενισχύσετε αυτή την καλή συμπεριφορά, την εμπιστοσύνη του προς εσάς και την αυτοπεποίθηση του. Τα σκυλιά χαίρονται να ευχαριστούν τους ιδιοκτήτες τους και ο έπαινος σας σημαίνει πολλά για εκείνα.
Η τακτική του ‘’ ότι λειτουργεί’’ δεν ταιριάζει ούτε σε έναν έφηβο σκύλο
Όταν τα κουτάβια φθάσουν περίπου εφτά με εννιά μηνών, ξεκινάνε τα δοκιμάζουν τα όρια του κηδεμόνα τους, όπως κάνουν οι έφηβοι με τους γονείς τους. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια ποικιλία μεθόδων για να δείτε αποτελέσματα, αλλά πρέπει να κατανοήσετε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που θα έχουν κάθε μια από αυτές τις μεθόδους στον σκύλο σας και στην μεταξύ σας σχέση.
Είναι αλήθεια πως μπορείτε να φορέσετε ένα ηλεκτρικό κολάρο στον σκύλο σας και να τον τρομάξετε για να υπακούσει, αλλά κάτι που λειτουργεί σύντομα δεν σημαίνει πως θα έχετε και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, αν κάποιος χρησιμοποιήσει ηλεκτρικό κολάρο στον σκύλο του για να τον αποτρέψει στο να τραβάει όταν βλέπει άλλα σκυλιά, αυτό κατά μεγάλη πιθανότητα θα δημιουργήσει φόβο στον σκύλο σας προς τα άλλα σκυλιά και μετέπειτα θα εκδηλωθεί και σε επιθετικότητα. Αυτό είναι ένα παράδειγμα για το πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια μέθοδο και αυτή με την σειρά της να δημιουργήσει μακροπρόθεσμα προβλήματα συμπεριφοράς στον σκύλο σας.
Πλήρως ανεπτυγμένα σκυλιά, δεν ανταποκρίνονται στην τακτική του ‘’ότι λειτουργεί’’
Η τακτική αυτή στην εκπαίδευση του σκύλου σας δεν θα φέρει κανένα καλό αποτέλεσμα. Ας πάρουμε ένα παράδειγμα, έχετε έναν επιθετικό σκύλο, θα μπορούσατε να του φορέσετε ένα ηλεκτρικό κολάρο και να σταματήσετε το πρόβλημα. Μπορείτε επίσης να φιμώσετε τον σκύλο σας ώστε να μην είναι σε θέση να μπορεί να κάνει κάτι, ή θα μπορούσατε να αποφεύγετε τα άλλα σκυλιά εντελώς.
Αυτές όλες οι τακτικές μπορεί να λειτουργήσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα και τελικά θα γίνουν η αιτία για άλλες προβληματικές συμπεριφορές. Εάν αντιμετωπίζεται μια σοβαρή κατάσταση, όπως η επιθετικότητα, πρέπει να ξεκινήσετε να εκπαιδεύετε πρώτα τον εαυτό σας με τις κατάλληλες μεθόδους εκπαίδευσης και έπειτα να τις εφαρμόσετε στον σκύλο σας προτού το πρόβλημα γίνει καταστροφικό. Εναλλακτικά, ένας έμπειρος εκπαιδευτής και ειδικός συμπεριφοράς σκύλων μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε τον σωστό τρόπο επίλυσης και αντιμετώπισης του προβλήματος.
Αν γνωρίζετε ότι είστε ένας αρχάριος χειριστής ή νέος σε τέτοιου είδους προβληματικές συμπεριφορές, επιλέγοντας μια μέθοδο που λειτουργεί με λάθος τρόπο αυτό θα οδηγήσει σε μεγαλύτερα προβλήματα.
Η εκπαίδευση ενός σκύλου σχετίζεται με το να διαβάζεις και να καταλαβαίνεις τον σκύλο και τις συμπεριφορές που εμφανίζονται. Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τρόποι να εκπαιδεύσετε τον σκύλο σας, πολλούς από αυτούς λειτουργούν, αλλά κάθε μέθοδος δεν είναι η κατάλληλη για κάθε σκυλί.
Σκεφτείτε προσεκτικά πριν αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε σκληρές μεθόδους εκπαίδευσης. Τα άμεσα αποτελέσματα μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερα και μακροπρόθεσμα προβλήματα συμπεριφοράς. Τρομάζοντας ένας σκύλο και υποβάλλοντας τον σε υποταγή, σε βάθος χρόνο θα του προκαλέσετε μόνιμο φόβο και άγχος. Η συνεχής επανάληψη των κακώς επιλεχθέντων τεχνικών θα προκαλέσει ψυχολογική βλάβη στον σκύλο σας. Τέλος, αγνοώντας το πρόβλημα επίσης δεν είναι μια καλή επιλογή.
Όταν υιοθετείτε ένα ζώο, έχετε ευθύνη για την φροντίδα του, την εκπαίδευση του προς όφελος δικό σας και της κοινωνίας στην οποία ζείτε. Παρέχοντας στον σκύλο σας θετικές εμπειρίες χρησιμοποιώντας την θετική ενίσχυση χτίζετε έναν ισχυρό δεσμό μεταξύ σας και σίγουρα έχετε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
Χριστιάννα Ξένου- Αϊδινιώτου, Θετική εκπαιδεύτρια σκύλων.