Θετική Εκπαίδευση VS Εκπαίδευση Μέσω Εξαναγκασμού/Ποινής
Μελέτες, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι συγκρουσιακές εκπαιδευτικές μέθοδοι, όπως το να χτυπάμε τα σκυλιά, να χρησιμοποιούμε εκφοβισμό, τιμωρία, βία και εξαναγκασμό, δεν βοηθάνε στην επίλυση προβλημάτων και διόρθωση συμπεριφορών αλλά αυξάνουν τις πιθανότητες στο μέλλον ο σκύλος να αποκτήσει φοβίες και επιθετικότητα.
Η συμπεριφορά συνδέεται στενά και επηρεάζεται από τα συναισθήματα, έτσι τιμωρώντας έναν σκύλο για μια μη επιθυμητή συμπεριφορά του, ενώ δεν έχουμε κατανοήσει γιατί συμβαίνει αυτή η συμπεριφορά και ποιες είναι οι συναισθηματικές επιπτώσεις στον σκύλο, κάνουμε τα πράγματα πολύ χειρότερα. Τιμωρίες όπως το τράνταγμα και διόρθωση με το λουρί-πνίχτη, το χτύπημα, το σπρώξιμο, η χρήση ηλεκτρικού κολάρου, το τράβηγμα από το σβέρκο και άλλα, μπορεί να είναι αποτελεσματικές στην διόρθωση της συμπεριφοράς εκείνη τη στιγμή, αλλά αυτά τα εργαλεία και οι τεχνικές δεν μπορούν να διορθώσουν το πρόβλημα μακροπρόθεσμα και πολύ πιθανό, να κάνει την συμπεριφορά του σκύλου πολύ χειρότερη στο μέλλον.
Πολλοί άνθρωποι που διδάσκονται αυτές τις μεθόδους εκπαίδευσης δεν συνειδητοποιούν ότι κάνουν τα σκυλιά τους απρόβλεπτα, επικίνδυνα, δυστυχισμένα και χωρίς αυτοπεποίθηση. Η μέθοδος αυτή βλάπτει τον δεσμό μεταξύ κηδεμόνα και σκύλου και οδηγεί σε δυσπιστία, πόνο, φόβο, ταραχή και θυμό. Αυξάνει την ανασφάλεια του σκύλου και μειώνει την ικανότητα του να μπορεί να μαθαίνει.
Πάρτε σαν παράδειγμα εσάς και σκεφτείτε τον τρόπο που μπορείτε να μάθετε. Όταν είσαστε σε μια συναισθηματική κατάσταση σας είναι δύσκολο να σκεφτείτε λογικά και ξεκάθαρα. Μόλις όμως ηρεμήσετε, το σώμα σας επιτρέπει να ενεργοποιήσετε το συνειδητό σας κομμάτι και να αρχίσετε πάλι να σκέφτεστε καθαρά και να αφομοιώνεται. Το ίδιο συμβαίνει και με τα σκυλιά. Όταν αντιμετωπίζουμε με επιθετικότητα έναν επιθετικό σκύλο, θέτουμε σε κίνδυνο την ικανότητα αυτού του σκύλου να μάθει και να εμπιστευθεί.
Η «Κυριαρχία» έχει γίνει η διάγνωση για όλα τα είδη των προβληματικών συμπεριφορών. Ακούω συχνά κηδεμόνες να λένε ότι ‘’ο σκύλος μου προσπαθεί να με κυριαρχήσει τραβώντας το λουρί, πηδώντας επάνω μου, τρέχοντας να βγει πρώτος από την πόρτα, αφοδεύει εκεί που δεν του επιτρέπω, καταστρέφει πράγματα για να με εκδικηθεί, δεν υπακούει σε εντολές, με πατάει με την πατούσα του….’’ . Και οι λύσεις που θεωρούν ότι θα βοηθήσουν την κατάσταση και την επίλυση αυτών των συμπεριφορών είναι για παράδειγμα :
- Αν με τραβήξει στην βόλτα θα τον τραβήξω απότομα πίσω χρησιμοποιώντας πνίχτες, ηλεκτρικά κολάρα που θα προκαλέσουν πόνο
- Αν πάει να πηδήξει πάνω μου, θα του δώσω γονατιά στο στήθος
- Αν λερώσει εκεί που δεν πρέπει, θα του τρίψω τη μύτη στις ακαθαρσίες του
Και άλλα πολλά που δεν μου είναι ευχάριστο να αναφέρω.
Κάθε μια από τις παραπάνω τεχνικές, είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα από κηδεμόνες που δυστυχώς δεν έχουν την γνώση των επιπτώσεων. Οι τεχνικές αυτές είναι λιγότερο αποτελεσματικές και πιο επικίνδυνες, ιδιαίτερα σε σκυλιά που παρουσιάζουν επιθετικότητα ή άγχος. Μεγάλη πλειοψηφία ιδιοκτητών και εκπαιδευτών που χρησιμοποιούν αυτές τις μεθόδους, βασίζεται στην εσφαλμένη αντίληψη ότι ο σκύλος προσπαθεί να είναι ο «κυρίαρχος», έναν όρο ο οποίος είναι αρκετά παρεξηγημένος.
Οι περισσότερες περιπτώσεις επιθετικότητας, ακόμα και στα πιο άγρια σκυλιά, δεν είναι ζήτημα κυριαρχίας, αλλά πηγάζει από βαθιά μια ανασφάλεια και ένας φόβος. Ως εκ τούτου, η θετική εκπαίδευση είναι πραγματικά η πιο αποτελεσματική, ασφαλής και η πιο ισχυρή μέθοδος για να αλλάξετε τον τρόπο που ένα σκυλί αισθάνεται, ενώ μέσω του εκφοβισμού και της τιμωρίας μπορεί να οδηγήσει τον σκύλο να «κλειστεί» στον εαυτό του.
Αρκετές φορές, οι τεχνικές που βασίζονται στην τιμωρία και τον εκφοβισμό σταματούν την αρνητική συμπεριφορά ενός σκύλου εκείνη την στιγμή και συχνά γίνεται αρκετά γρήγορα. Όμως το κόστος αυτής της μεθόδου είναι τεράστιο. Κόστος στην σχέση μεταξύ κηδεμόνα και σκύλου όπως επίσης και στην ψυχολογία του ίδιου του σκύλου. Όμως για πόσο θα διαρκέσει αυτό το αποτέλεσμα; Ο καθένας μπορεί να κάνει με την βία ένα σκύλο να κάνει αυτό που θέλει ή εκείνο που δεν θέλει, αλλά η ομορφιά της θετικής εκπαίδευσης είναι ότι μπορείτε να χτίσετε έναν ισχυρό δεσμό μεταξύ εσάς και του σκύλου σας, μια σχέση σεβασμού, εμπιστοσύνης και αγάπης, όπως επίσης και να του διδάξετε μια αρμονική συμμόρφωση ταυτόχρονα!
Δείξτε αγάπη και κατανόηση στον σκύλο σας, βοηθήστε τον να ξεπεράσει οποιοδήποτε συναισθηματικό πρόβλημα βιώνει με μεθόδους όπως η θετική εκπαίδευση και οι εναλλακτικές θεραπείες. Με αγάπη, σεβασμό και υπομονή μπορείτε να έχετε μια αρμονική συμβίωση!
Χριστιάννα Ξένου-Αϊδινιώτου, Θετική Εκπαιδεύτρια Σκύλων